Ancak Bodrum süngerciliğine ne kadar sahip çıkmıştır? İşte bu tartışılır.

Türkiye’de süngercilik, özellikle Bodrum ve çevresinde yüzyıllardır sürdürülen geleneksel bir denizcilik faaliyetidir.

Bodrum ve civarındaki adalar, Akdeniz'in en önemli sünger avcılığı bölgelerinden biri olarak bilinir. Süngercilik, Osmanlı döneminde başlayarak, Cumhuriyet döneminde de önemli bir ekonomik faaliyet olmuştur.

-Osmanlı İmparatorluğu ile başlayan bir süreç

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, süngercilik özellikle 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Bodrum’da gelişmiştir.

Bodrumlu süngerciler, Ege ve Akdeniz’in çeşitli yerlerinde sünger avına çıkmışlardır. Bu dönemde sünger avcılığı, balıkçılık gibi geleneksel yöntemlerle, dalgıçların denizin derinliklerine dalarak süngerleri toplamasıyla gerçekleştirilirdi.

Bu dalgıçlar, genellikle ağırlık kullanarak denize dalar ve nefeslerini tutarak süngerleri toplardı. Süngerler, denizin dibindeki kayalara tutunarak büyürler ve keskin aletlerle kesilerek toplanırlardı.

Cumhuriyet Dönemi ve Teknolojik Gelişmeler
Cumhuriyetin ilanından sonra, süngercilik faaliyeti gelişmeye devam etti. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte dalgıç kıyafetleri ve hava pompaları gibi ekipmanlar kullanılmaya başlandı.

-Bodrumlu süngerciler Yunan adalarına giderek orada sünger avcılığı yapmıştır

20. yüzyılın ortalarında, süngercilik Bodrum ekonomisinin önemli bir parçası haline geldi. Sünger avcılığı o kadar yaygındı ki, Bodrumlu süngerciler Yunan adalarına kadar gidip orada da sünger avcılığı yapmışlardır.

1980’ler ve Sonrası

1980'lerin başlarında Akdeniz'de görülen bir hastalık nedeniyle sünger yatakları büyük ölçüde zarar gördü. Bu durum, süngercilik sektöründe büyük bir düşüşe neden oldu. Bodrum ve çevresindeki sünger yatakları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Sünger avcılığı bu dönemde giderek azalırken, turizm sektörü bölge ekonomisinin lokomotifi haline geldi.

-Günümüzde Süngercilik müzelerde yaşatılıyor

Bugün, süngercilik Bodrum'da ve Türkiye’nin diğer sahil bölgelerinde geçmişe kıyasla çok daha sınırlı bir faaliyet olarak sürdürülmektedir.

Geleneksel süngercilik yöntemleri ve bu zanaatın kültürel mirası, Bodrum’daki müzelerde ve bazı etkinliklerde yaşatılmaya çalışılmaktadır. Ayrıca, sünger avcılığı ile ilgili belgeseller ve tarih araştırmaları da bu zengin kültürel mirasın korunmasına katkı sağlamaktadır.

Bodrum'da bulunan Bodrum Deniz Müzesi, süngercilik tarihini ve Bodrum'un süngercilikle olan derin bağını en iyi şekilde yansıtan yerlerden biridir. Süngercilik, Bodrum’un kültürel kimliğinin bir parçası olarak anılmaya devam etmektedir.

-Atılabilecek adımlar

Türkiye'de süngerciliğin yaşatılması için atılabilecek adımlar, hem ekonomik hem de kültürel açıdan bu geleneksel faaliyetin sürdürülebilirliğini sağlamak adına önemlidir.

-İşte süngerciliğin yaşatılması için yapılabilecek bazı öneriler:

Bodrum gibi süngerciliğin merkezlerinde süngercilikle ilgili müzelerin ve sergilerin sayısı artırılabilir. Bodrum Deniz Müzesi gibi mevcut müzelerde süngercilikle ilgili bölümler genişletilebilir, interaktif sergiler ve atölye çalışmaları düzenlenebilir. Ayrıca okullarda ve üniversitelerde süngercilikle ilgili dersler, seminerler ve yaz okulları açılabilir.

-Belgesel yayınlar ile tanıtılmalı

Süngercilik hakkında belgeseller, kitaplar ve dijital içerikler hazırlanarak bu kültürel mirasın geniş kitlelere tanıtılması sağlanabilir. Sosyal medya platformları üzerinden de bu zanaatın hikayesi anlatılabilir.

-Sürdürülebilir Süngercilik Uygulamaları

Ekolojik Yönetim, Sünger yataklarının korunması için ekolojik yönetim stratejileri geliştirilmelidir. Bu stratejiler, sürdürülebilir sünger avcılığı tekniklerini teşvik edebilir ve deniz ekosisteminin korunmasına yönelik önlemler içerebilir. Deniz kirliliği ve hastalıklara karşı tedbirler alınmalı, sünger yataklarının doğal olarak yenilenmesi desteklenmelidir.

-Modern Tekniklerin Uygulanması:

Süngercilikte kullanılan ekipmanlar ve yöntemler modernize edilerek dalgıçların güvenliği artırılabilir ve avcılık verimliliği sağlanabilir. Bu da süngerciliği ekonomik olarak daha sürdürülebilir hale getirebilir.


-Sünger Avcılığı Turları ve Turizime entegresi

Turizmin yoğun olduğu bölgelerde, süngerciliği tanıtan turlar düzenlenebilir. Ziyaretçiler, süngercilikle ilgili eğitim alabilir, süngerlerin denizden nasıl çıkarıldığını görebilir ve bu deneyimi yaşayabilir. Böylece süngercilik turizmle entegre edilerek ekonomik bir kazanç kaynağı haline gelebilir.

-Sünger Ürünlerinin Pazarlanması:

Geleneksel yöntemlerle elde edilen süngerler, yerel pazarlarda ve turistik alanlarda satışa sunulabilir. Bu ürünlerin turistik bir değer kazanması, süngercilerin ekonomik gelirini artırabilir ve bu mesleği teşvik edebilir.

Tandoğan Uysal