Yıllardır yapılması gerektiğini her platformda, her köşe yazımda belirttiğim bir konu idi. Nihayet bir üniversite gerçekleştirdi.
Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün yaptığı alan çalışması.
Türkiye’nin Ruh Sağlığı Haritası nihayet çıkarıldı.
Bu konuda 2005’den itibaren görev aldığım çeşitli ortamlarda insanların ruh sağlıklarının bozulduğunu, göç alan illerin Valiliklerinin, bu konuda çalışma yapması gerektiğini belirtmiştim.
Muğla’da Vali olarak görev yapan Sn.Hüseyin Aksoy döneminde İl İnsan Hakları Komisyon Üyesi idim.
Bu dönemde yaptığımız toplantılarda göç eden ailelerin ve çocuklarının uyum sürecini iyi değerlendirebilmek adına çalışmalar yapılması gerektiğini, risk bölgelerinin tesbit edilmesi her grub için yararlı olacağı önerisinde bulundum.
15 yıl sonrası Ruh Sağlığı Haritası çıkarıldı. Bu araştırma; Sigara, alkol bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, yeme bağımlılığı, davranışsal bağımlılık, depresyon ve mutluluk üzerine yapılmış.
Bakın sonuçlar nasıl.
En mutlu bölgeler Batı ve Orta Karadeniz – Trakya, en mutsuz bölge Doğu Anadolu Bölgesi.
Yeme bağımlılığının en yüksek olduğu Doğu Karadeniz, en düşük olduğu bölge Batı Marmara.
Oyun bağımlılığında yine Orta Karadeniz en yüksek oranlarda.
En sık karşılaşılan bozukluk depresyon olarak karşımıza çıkmakta. Kasaba ve köylerden ziyade, kentlerde büyük şehirlerde yaşayanların antidepresan kullanım oranının kat be kat arttığı gözlenmekte.
Depresyon; Mutsuzluk, güçsüzlük, aktivasyonda azalma ile seyreden bir hastalık. Hastada duygu durum değişiklikleri süregen hal alınca hastalık kalıcı ve tedavi süreci daha uzun olup, ekonomik kayıplara neden oluyor.
Özellikle kadınlarda görülüyor.
Dünyadaki kadınların yüzde 9.5’u, erkeklerin yüzde 5.8’i depresyonla baş etmek durumunda. Kadınlarda daha yüksek oranda
Davranış bozukluğu görülme sıklığı 17.2’lerde
Türkiye’de 100 bin kişiye 1 psikiatrist, 1 psikiatri hemşiresi düşüyor.
Son 5 yılda antipsikotik ilaçların kullanımında yüzde 50 artış göstermekte.
Peki bu Türkiye haritasının Muğla’daki ayağı nasıl?
Muğla Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı Şube Müdürlüğünde görevli psikolog genç bir kardeşimizle görüştüm. Ancak Muğla’da çalışan psikiatri uzmanları ve bu alanda çalışan sağlık personeli sayısını bilemediklerini belirtti.
1 milyon nüfuslu bir şehirde ilgili Şube Müdürlüğü hizmet sunmakta kullanacağı kaynağı bilmiyor.
Bu durumda nasıl hizmet planlaması yapabilirsiniz.
Sağlık Bakanlığı’nın WHO ve diğer uluslar arası kuruluşların desteğinde yürüttüğü hizmet projelerine;
“Temel Sağlık Hizmetleri yoluyla çocuğun psikososyal gelişiminin Desteklenmesi Projesi”
“Birinci basamak sağlık kurumlarında Toplum Ruh Sağlığını korumaya yönelik hizmetlerin iyileştirilmesi”.
“Kronik psikotik hastaların 1.basamak sağlık kurumlarında izlemi”
Nasıl destek olabilirsiniz, nasıl yüretebilirsiniz.
Türkiye bu Ruh Sağlığı olumsuz tablosu ile nasıl baş eder, bilir misiniz?
-Öncelikle risk bölgelerinin tesbiti
-Sağlık Bakanlığının yürüttüğü projelerinin aktif hale getirilmesi
-Koruyucu Ruh Sağlığı hizmetlerinin ivedilikle başlatılması
-Uzman sağlık çalışanlarının sayısının arttırılması
-1.Basamak sağlık hizmetini yürüten Aile Sağlık Merkezlerinin Ruh Sağlığı ile ilgili psikolog, sosyal hizmet uzmanı ve ilgili hemşirenin tahsis edilmesi
-Kayıtların muntazam tutulması
-Hedef kitlelerine ulaşacak kanalların açık olması ile mümkündür.
