Pazırık halısı, Altayların Pazırık bölgesinde keşfedilen ve Pazırık Kurganı bölgesinde yapılan, bilinen tarihin en eski halılarındandır. Dünya dokuma literatürüne Türk düğümü olarak geçen Pazırık Halısı geçmişten günümüze gelindiğinde tam tarihlendirme yapılamamakla birlikte halıcılığın 16. ve 17 yüzyıllar arasında Anadolu’da yoğun olarak görüldüğü ve bu dönemde Milas Halısı öne çıkıyor.
Milas halıları, el dokuması olması ve Yörük yaşam tarzına özgün desenleriyle dikkat çekiyor. Geleneksel motifler, bölgenin tarihini ve kültürünü yansıtırken, modern tasarımlar da çağdaş dekorasyon anlayışıyla uyum sağlıyor. Her bir halı, ustaların titiz çalışmalarıyla hayat buluyor ve her biri benzersiz bir sanat eseri olarak öne çıkıyor.
Başlangıçta seccade boyu olarak üretilen Milas halıları çabuk toparlanılması kolay taşınabilirliği açısından küçük ebatlı dokumalar yapılırken zamanla tüccarlardan gelen taleplere göre de boyutlarda çeşitlilik gösterdi.
Yüne yün olarak çift düğüm tekniğiyle dokunan Milas halısı, yüzyıllardır kök boyalarla renklendiriliyor. Milas Halısı “çift düğüm” , “yün” ve “kök boya” geleneğini koruyarak “ıstar” diye adlandırılan tezgahlarda dokumalarına devam ediyor.
Muğla’nın pek çok köyünde tespit edebilen dokumacılık günümüzde Bodrum Karaova, Karacahisar, Ören, Türkevleri, Çökertme, Bozalan, Kayaönü, Gürceğiz, Bayır, Mumcular, Çitlik köylerinde bir iki üretici tarafından sürdürülmeye çalışılıyor.
Yüzyılların kültürünü yansıtan Milas halısında hâkim renk kırmızı ve sarının tüm tonları. Bir renk ahengi olan Milas Halısında bilinen 26 renk kullanılıyor.
EL SANATLARININ GELECEKTE DE YAŞATILMASI HEDEFLENİYOR
Son günlerde yapılan etkinlikler ve sergiler, Milas halılarının tanıtımını artırmayı amaçlıyor. Yerel zanaatkarlar, halıcılığın sürdürülebilirliğini sağlamak ve genç nesillere aktarmak için çeşitli atölye çalışmaları düzenliyor. Böylece, bu değerli el sanatlarının gelecekte de yaşatılması hedefleniyor.
Milas halısı, sadece bir zemin kaplaması olmanın ötesinde, kültürel bir miras olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle, Milas halılarına olan ilgi giderek artarken, hem sanatseverler hem de koleksiyoncular için cazip bir seçenek oluşturuyor.
Milas’ın el yapımı halıları, hem ev dekorasyonunda hem de geleneksel etkinliklerde önemli bir yer tutmaya devam ediyor. Bu değerli mirasın korunması ve tanıtılması, bölgenin kültürel kimliği açısından büyük önem taşıyor.
SİMGE MOTİFLERİ NELER?
Milas Halısının simge motifleri, eşme, cıngıllı Cafer, tütün yaprağı, badılcan (patlıcan) yaprağı, aynalı papuç, ala boncuk, eğmeli göllü, akıllı gemici suyu, çıplak delme, su yolu, Lâdik lalesi, uslu Cafer, basalak eğme, tavukayağı, yamuk testere, yılan muska ve olmazsa olmaz motif hayat ağacı olarak ön plana çıkıyor
