Vitaminler vücudumuzda çeşitli biyokimyasal işlevler için gereklidirler. D vitamini, insan sağlığı için hayati öneme sahiptir. Son yıllarda yapılan araştırmalar ile daha da önem kazanan D vitamininin insan vücudu açısından çok önemli görevleri vardır.
D vitazini organizmada sınırlı olarak üretilip depolanmaktadır; güneşten gelen ultraviyole B ışınları en güçlü D vitamini kaynağı oluşturmaktadır. Yeterince ultraviyole ışını alamamak ve deriyle temasının engellenmesi D vitamini sentezinin yetersiz olmasına neden olmaktadır. Cildin direk güneş ışığına teması gereklidir. Pencere veya cam arkasındayken D vitamini sentezi yoktur. Uygun ışın açısı için saatler 10.00-15.00 arasıdır.
Büyüme çağındaki çocukların, bebeklerin kemik gelişimini ve dişlerinin sağlıklı büyümesini, normal şekilde gelişmesini sağlamaktadır. D vitamini kalsiyum ve fosfor emilimini düzenler.
Yaşlılar için özellikle önemlidir. Alınan D vitamini kasların güçlenmesini sağlar ve düşme sonucu oluşacak kırılmaları azaltır, kemik sağlığını korur. Kas ve sinir sisteminin dengesini sağlar. Enfeksiyonlara karşı vücudu korur, direncini arttır, yeni deri hücrelerinin oluşmasını sağlar. En önemli işlevlerinden biri de bağışıklık sistemini güçlendirmektir.
Yeterli miktarda D vitamini almak; bağışıklık sistemini güçlendirir, kanser ve kalp hastalıkları, kemikleri, diyabet ve osteoporoz gibi hastalıklara karşı korur. D vitamini eksikliği, çocuklarda raşitizm gibi kemik deformasyonuna, yetişkinlerde kemik ve kas güçsüzlüğüne neden olabilir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NASIL BELİRTİ VERİR?
D vitamini eksikliği belirtileri depresyon, kemik ağrısı, sık sık soğuk algınlığına yakalanma ve halsizlik gibi şekillerde ortaya çıkabilir.
D vitamini fazlalığı belirtileri ise aşırı D vitamini alımında, vücut ağırlığında istemsiz ve hızlı kayıplar, yorgunluk, yer ve zaman algısında bozukluk, kusma veya kabızlık gibi sorunlar şeklinde kendini gösterebilir. Tedavi enjeksiyon ya da ağızdan D vitamini verilerek yapılabilir. Durumunuza, yaşınıza ve eksikliğin şiddetine göre en uygun tedavi seçeneği ve dozu doktorunuz tarafından belirlenir. D vitamini takviyelerinin, yağ içeren bir yemekle birlikte alınması önerilir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Açık tenli kişiler, kapalı ortamda çalışan bireyler, yaşlılar, beslenme bozukluğu olan kişiler, yüksek faktörlü güneş kremi kullananlar, kapalı giysi giyenler, gebe ve emziren kadınlar, böbrek hastalığı olan kişiler, karaciğer hastalığı olan kişiler daha büyük risk altındadır.
D VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
Az miktarda gıda doğal olarak bu vitamini içerir. Bu nedenle, bazı gıdalara takviye yapılır.
- Somon, sardalya, kılıç, ton, uskumru gibi yağlı balıklar
- Sığır karaciğeri
- Yumurta sarısı
- Tereyağı
- Tavuk
- Kırmızı et
- Doğada güneş gören mantarlar
