1 Ocak 2019 tarihinden itibaren plastik poşet kanunu kapsamında artık market poşetleri ücretli oldu. Peki, market poşetleri neden ücretli oldu, poşet kaç lira olacak? Resmi Gazete'de yayımlanan Çevre Kanunu kapsamında bugünden itibaren geçerli olmak üzere alışverişlerde market poşetleri ücretli oldu. Bugünden itibaren geçerli olmak üzere market, bakkal ya da manavlardan alışveriş yapan kişiler poşet almaları durumunda 25 kuruş ücret ödemek zorunda kalacak. Bu ücreti ödemek istemeyen kişiler ya poşet almayacaklar ya da yanlarında bez torbalar taşıyacak, alışverişe giderken kendi poşetlerini kendileri yanlarında götürecekler. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum toplanan poşet paraları ne olacak sorusunu da yanıtlayarak “Satış noktaları, her bir poşetin satışında tüketiciden en az 25 kuruş talep edecek ve bu ücret içerisinden 15 kuruşu, 'Geri Kazanım Katılım Payı' olarak Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatıracak. Kalan 10 kuruşluk bedel ise satış noktalarının karı olmayacak çünkü bu tutar, plastik poşetlerin maliyeti ve KDV bedelini kapsayacak. Geri Kazanım Katılım Payı çevre projelerinin desteklenmesi amacıyla kullanılacak. Böylece bir yandan doğayı plastiklerden arındırırken diğer yandan da çevreci projeler üreteceğiz.”dedi.
***
Piyasada perakende satış fiyatlarına göre poşetler kilogram üzerinden satılıyor. Marketlerde kullanılan orta boy poşetlerin kilosu 14 TL. Her kilogramda ortalama 250 adet poşet bulunuyor. Kabaca bir hesapla bir poşet sadece 5 kuruş’a mal oluyor. Sayın bakanın açıklamasının ardından aklıma Orhan Veli’nin o dizeleri geldi.
Bedava yaşıyoruz, bedava;
Hava bedava, bulut bedava;
Dere tepe bedava;
Yağmur çamur bedava;
Otomobillerin dışı,
Sinemaların kapısı,
Camekanlar bedava;
Peynir ekmek değil ama
Acı su bedava;
Kelle fiyatına hürriyet,
Esirlik bedava;
Bedava yaşıyoruz, bedava.
***
Marketlerde parayla verilen alışveriş poşetleriyle kendi paramızla marketlerin reklamını yapmak ise başka bir ironi. Sanırım bu uygulama aldığı maaşla geçinemeyenler için yeni bir ek iş kapısı olacak gibi. Kimileri evlerinde bez çantalar üreterek satarken kimileri ise toptan aldıkları poşetleri işportacı mantığı ile market önlerinde satmaya başlayacak gibi.