2018 yılı İsraf Araştırması Raporu Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan tarafından kamuoyuna açıklandı.
Hacettepe Üniversitesi ile Ticaret Bakanlığının ortak çalışması olan araştırma raporuna göre;
-Elektrik israfı
-Cep telefonu değiştirme sıklığı
-Otomobil değiştirme sıklığı araştırma konuları arasında yer almış.
Gıda üretim davranışları ve israfına ilişkin anket sonuçlarına göre; Bireylerin çoğunun gıda alışverişini marketlerden ve pazar yerlerinden yaptıkları tesbit edilirken, 2017 israf araştırmasına göre bu yıl (2018) bitirilmeden çöpe atılan yemek miktarında artış olduğu, bu oranın % 22.8 civarlarında olması bu konuda tedbir almayı gerektiriyor. Bu tablonun nedenleri arasında gıdanın bozulması ve tüketilmemesi olarak kayıtlara geçti. Haftada kişi başına 2 ekmeğin çöpe gidiyor olması da dikkat çekici. Ekmek israf edenlerin oranı yüzde 11,7 olarak tesbit edildi.
Bu rakamlar, bu oranlar çok yüksek.
İsraf edilen sadece gıda ürünü mü?
Elbette hayır.
*Kağıt israfı
*Benzin israfı, ki bu konuda kamu kuruluşlarının gerekli önlemleri alması, ayrı bir önem arz ediyor.
Ayrıca hiç kimsenin (bürokratından-siyasetçisine-eğitimcisine) dikkatini çekmeyen bir israf daha var.
Zaman israfi ki çalışma hayatı için oldukça önemli. Verimliliği düşürdüğü gibi, hizmet ve mamul üretimini de aşağıya çekerek ekonomik kayırlara neden olacaktır.
Bu nedenle toplum olarak zamanı nasıl değerlendirdiğimize odaklanmak zorundayız. Örnek olarak okul çağındaki 18 milyon gencimizin gün içinde okul saatleri içinde ve dışında zamanlarını ne kadar verimli kullanabildikleri ya da çalışma çağında olan 20-65 yaş arasındaki nüfusun ne kadarının çalışma hayatına katılabildiği ve üretken oldukları, toplumsal refah düzeyimizi belirleyen önemli faktörlerdendir.
Şunu unutmamalıdır ki, yetkinlikleri geliştirmek için kullanılmayan veya üretken olmayan her gün yalnızca günlük verimin kaybında değil, gelecekte dünya ile rekabet edebilme gücünde de geri kalınması demektir.
Hal böyle olunca;
-Gıda israfının önlenmesinin dünya için elzem olduğu her gün açlık ve bağlantılı sebeblerle 25 bin kişinin hayatını kaybettiği, 7 kişiden birinin açlıkla savaştığı, gün geçtikçe çığ gibi büyüyen gıda israfını her ülke yönetenleri, bilim adamları, siyasetçileri, STK’ları gündemlerinin ilk sırasına yerleştirmeleri gerekecektir. Gıda israfını önleyen projeleri bir bir hayata geçirmeleri gerekir.
Türkiye besin maddeleri üretiminde kendi kendine yetecek 7 ülkeden biridir.
Peki durum bu iken gıda israfı nasıl ortaya çıkıyor?
Özellikle turizm bölgelerinde, açık büfe, uygulamaları otellerde gıda israfının kat be kat arttığını görüyoruz.
Öyleyse 10 milyon turist ağırlayan (yerli-yabancı) Muğla, bu konuda önemli tedbirleri almak, denetimlerini yapmak zorunda.
*** *** ***
2018 yılında konu ile ilgili Turuncu Bayrak uygulaması hayata geçirildi.
Program otel ve restaurant işletmelerinde gıda israfını ciddi boyutta azaltmayı amaçlamaktadır.
Yine proje çerçevesinde Turuncu Bayrak çatısı altında toplanacak işletmelerde gıdaların satın alma, üretim, tüketim, değerlendirme, ayrıştırma ve geri dönüşüm süreçleri düzenlenecek.
Bir şirket tarafından gerçekleştirilen, yönetilen projede; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Antalya, Muğla Valilikleri, sektörel bazı kuruşlar, seyahat acenteleri birliği, turist rehberleri birliği, Türkiye Aşçılar Federasyonu destekçiler arasında yer alıyor.
Turuncu Bayrak uygulamasının uluslar arası ilk toplantısının 2020 yılında gerçekleşecek olması Muğla Valiliğini harekete geçirmeli.
Valilik olarak en azından 2020 Uluslar arası Turuncu Bayrak Toplantısının Muğla’da yapılması gerçekleştirilmeli.
Konu ile ilgili çalışmalar 2019 Mart’ında yapılacak yerel seçimde kazanan Belediye Başkanlarının da çalışma prgramında yer almalı.
Gıda israfını önleyecek çok özel çalışmalar yapılması, bazı STK’lar ile işbirliğine gidilmesi başka illere örnek teşkil edecektir.
-Zaman israfını önlemek adına özellikle bürokratlara, eğitimcilere önemli görevler düşüyor.
Gençleri zaman değerlendirmesi konusunda eğitmek, toplumda farkındalık yaratmak, gençleri kötü alışkanlıklardan, kötü arkadaşlıklardan, teröre bulaşmaktan kurtaracaktır.
Yine kağıt israfı, benzin israfı konusunda kamu için kullanılan araçların çalışma saatleri ve süreleri, seyrüsefer durumları hesap verebilir şekilde açık olmalıdır.