KARANLIK ÜÇLÜ

Bazı insanlar neden bencil ve kötü karakterlidir?

Başkasına acı çektirmekten nasıl keyif alırlar?

Günümüzde gerek yakın çevremizde gerek ülke genelinde tanık olduğumuz birçok olay bu sorulara cevap aramama neden oldu.

Bugün artan şiddet olaylarını (ki bunlar kadına-çocuğa-yaşlıya-hayvana yani gücünün yettiğini düşündüğü savunmasız kişilere) hayatın her aşamasında her alanında görmek mümkün.

Düşünün bir kere bir eşeğin ağzını telle bağlayan bir zihniyet ya da yaşlı kadına işkence veya dolandırmak birikimlerine el koymak bir genç kızı öldürmek.

Bunun gibi örnekleri çoğaltmak mümkün. Bunların dışında mobing uygulayan yönetici ya da işveren bunlarda cabası

Gücünü kullanarak psikolojik baskı uygulayan siyasetçi, yönetici.

Şöyle bir düşünürseniz toplumun büyük çoğunluğu bir şekilde birilerinden acı çekiyor.

Konu ile ilgili daha önce yaptığım çalışmaları gözden geçirdim. Önemli bir çalışmanın günümüz yöneticilerine ışık tutacağı düşüncesi ile kaleme aldım.

İnsan beyni üzerine birçok araştırmalar yapılmış ve yapılmaya devam ediyor.

Bu çalışmalardan konu ile ilgili olanı şu İnsan beyninin köşelerini inceleyen bilim adamlarından (uzmanlar) Colombia Üniversitesi Psikoloji Profesörü Paulhus şiddete eğilimli bu insanlar hakkında hemen yargılaya varılabileceğini belirtir. Paulhus araştırmaya narsistler ile başlar.

Narsistler kendilerine biçtikleri değer duygusunu korumak için saldırıya geçebilen aşırı bencil ve kibri insanlardır. Daha sonra bu eğilimlerin manipülatif mahyavelcilik (amaca ulaşmak için her yolu meşru sayma) ve başkalarının duygularına karşı duyarsız olma ile birlikte psikopat özelliklerinin arasındaki korelasyon (ilişki) inceleme konusu olmuştur.

Sonuçta bunların birbirinden bağımsız özellikler olmasına rağmen bir arada görülerek karanlık üçlü oluşturdukları (narsizm+makyavelizm+psikopatik özellikler=karanlık üçlü) sonucuna varılmıştır.

Karanlık üçlü doğuştan mı? Araştırmasının sonucu narsistlik ve psikopatlığın genetikle ilgili olabileceği ancak makyavelciliğin çevresel etkenlerle bireyin kişilik oluşması sırasının örüldüğü tespit edilmiştir.

Özellikle bu insanlar gece geç yatıp sabah erken kalkamayan gece kuşları olarak adlandırılır ve bunlarla karanlık üçlü özelliklerine daha sık rastlanır. Bunlar risk almaktan başkalarını sömürmekten zevk alırlar.

Paulhus internet trolleri için de aynı şeyin geçerli olduğunu belirtir.

Karanlık özelliklerin toplumsal yarar için kullanılması mümkün mü?

Karanlık üçlü uygulamalı psikolojide kolluk kuvvetleri, klinik psikoloji, işletme yönetimi alanlarında karanlık üçlü ölçeği oluşturularak bilimsel anlamda kullanılmaktadır.

Ancak burada gördüğüm aksaklık psikolojinin bu alanının sosyal hayata, çalışma hayatına ve siyasi arenaya, eğitim alanına uygulanmamış olması.

Eğer bütün bu alanlarda uygulanabilir durumda olsa bugün yaşayan bütün acımasız, vicdan yoksunu, demokrasi yoksunu insanların toplumda yaşama şansı bulamazlar.

Toplumsal refah ve güvenliği için;

  • Eğitim hayatı boyunca bireyin karanlık üçlü yanlarının tespit edilip törpülenmesi,
  • Doğrudan insanla temas edecek mesleği seçenler başta olmak üzere (Eğitim-Sağlık-Güvenlik-yöneticilik-siyaset üstü kademeleri) kamu kuruluşlarından görev almaya talip her bireyin bu testlerden geçirilmesi gerektiği

Üniversitelerin psikoloji-sosyoloji-felsefe bölümleri ile eğitim fakültelerinin araştırmalarda kentlerin araştırmalarına katkı sağlamalarının yerinde olacağına inanırım.