Sene 1938...
Gökova şimdiki gibi yine yeşil, körfezin suları yine masmavi ve göz alıcı. Fakat Gökova bataklığın pençesinde can çekişiyor. Sivrisinekler güzel ovayı mesken tutmuş, hastalık yaymakta...
Köylerde yaşayan halk durumdan muzdarip. Çünkü bu bataklık belası beraberinde sıtma hastalığını getirmiştir. Gün geçmiyor ki yeni bir ailenin ocağına ateş düşmesin. Sıtma hastalığından onlarca kişi hayatını kaybetmektedir. Hele çocuklar... Bu hastalığa direnemeyen çocuklar ölmektedir.
Köy Muhtarı Mehmet Gökovalı da malesef sıtma yüzünden 8 çocuğundan 4’ünü kaybetmiştir. Mehmet Gökovalı’nın en son bir oğlu olmuştur. Muhtar, bu erkek çocuğunu kaybetmeye hiç niyetli değildir. Bu duruma acil bir çözüm bulunması gerekmektedir.
Muhtar son doğan erkek çocuğunun üzerine söz vererek köylüyü bu sıtma belasından kurtarmak için yola koyulur. Gökova’daki bataklık derhal kurutulacak, bunun için ne gerekiyorsa ilgili yerlere başvurulacak ve artık çocuklar ölmeyecekti.
Muhtar Mehmet Gökovalı ve köylüler Muğla Valisi’nin kapısını çalar. O yıllarda Muğla Valisi Recai Güreli’dir. 1884 Manastır (Kuzey Makedonya) doğumlu olan Recai Güreli, 1936-39 arası Muğla Valiliği görevinde bulunmuştur. Muğla için o yılların imkanlarını baz aldığınızda, hakikaten çok büyük işler ye yenilikler yapan Recai Güreli, muhtarı ve köylüleri uzunca dinler.
Bataklığın kurutulması için ne yapılması gerektiğini iyice araştıran vali, sonunda köylülere müjdeyi verir. Çözüm okaliptüs ağaçlarıdır. Lakin bu ağaçlar Türkiye’de yoktur. Avustralya’dan okaliptüs getirilmesi planlanır. İşte burada devreye çok kıymetli bir isim girer: Cevat Şakir Kabaağaçlı yani Halikarnas Balıkçısı...
Halikarnas Balıkçısı’nın girişimleri ile Avustralya’dan yüzlerce okaliptüs fidanı getirilir. Halk umutludur ve bu sıtma belasından kurtulacaktır. Köylüler kadın erkek hep birlikte bu ağaçları diker. Fidanlar neredeyse 3 km boyunca büyük bir intizamla dikilir. Gökova artık bataklıktan kurtulacak, köylü rahat bir nefes alacaktır.
Günbegün fidanlar büyür, serpilir ve okaliptüsler göğe doğru yükselmek için adeta yarışırlar. Gövdelerinde yüzlerce litre su barındıran okaliptüsler sayesinde bataklık yavaş yavaş kurur, sivrisinekler azalır ve sıtma hastalığı biter. Artık Gökova’da insanlar ölmez, çocuklar hayata tutunur...
Muhtar Mehmet Gökovalı’nın oğlu da hayattadır. Muhtar verdiği sözü tutumuştur, hem köylüyü hem de öz oğlunu hayatta tutmayı başarmıştır. İşte o muhtarın oğlu Şadan Gökovalı’dır. Türk gazeteci, akademisyen, turist rehberi, şair, yazar ve eğitimci Şadan Gökovalı hocamız malesef 31 Ocak 2021 yılında vefat etmiştir. Şadan Gökovalı, Halikarnas Balıkçısı’nın manevi oğlu idi. Aynı zamanda Azra Erhat’ın da manevi oğluydu.
FOTOĞRAF: CEM DURNA